Alexander Lernet-Holenia

Zira her birimiz kendimizle meşgulüz, kimse kimseye yardım edemez; her birey yalnızdır, çok yalnızdır, yapayalnızdır diye hissediyorum. İnsanlar arasında gerçek ilişkiler yok herhalde. Olamaz. Herkes birbiri için bir vesiledir, hepsi bu. Nefret etmek ya da sevmek için bir vesile. Oysa sevgi ya da nefret içimizde doğar, egemen olur ve yalnızca içimizde kaybolup gider. Bir insanla diğeri arasında gerçek bağlar örülmez. İnsanların birbirleri için olabileceği her şey, kişinin kendi duygusunun daha güzel ya da daha çirkin bir bahanesidir.

Birkaç ayda bir bunun gibi, böyle delilik ile dâhilik sınırlarında gezinen bir sanatçı ürünü bir kitap okursam veya film izlersem kendimi kâra geçmiş tüccar gibi hissediyorum.


Mesela ilk aklıma gelenlerden, Mary Shelley’den ‘ Frankenstein’, Francis Scott Key Fitzgerald’dan ‘Benjamin Button`ın Tuhaf Hikayesi’ yahut ‘Altıncı His’, ‘Geliş’, ‘Kaynak’ filmleri gibi… Okuduktan/izledikten sonra “bu fikir sizin aklınıza nereden, nasıl, hangi kâbusun hangi rüyanın ardından geldi” demekten kendimi alamadığım bazı yapıtlar var ki bu novella da onlardan biri oldu. Dahice mi yoksa delice mi olduğuna karar veremediğim mereklandırıcı ve boşluğa düşürücü bir senaryo. Bir yerden sonra sonlara doğru artık sıkılmaya başladığımı da itiraf etmeliyim tabii ama bunun altından ya saçma sapan bir son ya da artık bu sıkıcılaşmaya değecek baş döndürücü bir sürpriz çıkacak diye düşünmüştüm ki öyle de oldu. Sabırla, dikkatle, şiddetle okumanızı öneriyorum.

***

İlk 5 sayfada, Holenia ile Zweig arasında geçen üç adet mektup bulunuyor.
Sonraki 60 sayfada ise Baron Bagge adlı novella yer alıyor.
En sonunda da 40 sayfa kadar, yazarın bir nevi öz yaşam öyküsü yer alıyor. İşin açıkçası bu son 40 sayfayı okumak, kitabın ilk 67 sayfasını okumaktan daha zorlayıcıydı. Hatta bu kitabı şiddetle önerirken son kısmınıysa şiddetle okumamanızı tavsiye ediyorum, size pek bir şey katmayacaktır.