Hatırlarsan, Hazreti Davud, ‘bilinçsiz adam yüreğinden Allah yoktur der,’ diye buyurmuştu, bak bilinçsizler daha ne zaman bunu söylemişler. İnsan, asla Allahsız olamaz!
Gözlerimin önünde pisi pisine ölen iyi insanların sayısını hatırlamak bile beni korkutuyor. Bütün insanlar, ömürlerini tüketip ölür, bundan tabii bir şey olamaz. Ama dünyanın hiçbir yerinde insanlar, bizde, Rusya’da olduğu kadar, ömürlerini böylesine çabuk, böylesine boş yere tüketmez…
İnsanlar arasındaki fark onların aptallık derecelerindedir. Bazıları daha akıllıdır. Ötekiler daha az akıllıdır, bazıları ise büsbütün aptaldır. İnsanın akıllı olması için iyi seçilmiş kitaplar okuması gerekir.
Gorky'nin vermek istediği mesajı da, bu fikri iletirken kullandığı hikayeyi de çok beğendim.
Temelde Emile Zola'nın Fransa'yı anlatan kitaplarındaki gibi, işçi sınıfın emeklerinin sömürülmesi, bir takım farkındalık sahibi kişilerin de haklarını aramasını konu alıyor.
Muhteşem bir klasik eser. Roman gibi okuma arzusunda olanlara da çok şey katacaktır. Rus Devrimi'ni anlamak isteyenler için de akıcı hem de üst üste detaylı bilgiye boğmayan bir anlatımı var. Konuyla ilgilenenler için ısınma adımı sayılabilir.