2025 - 41. Kitap

Kitabın Adı : Gazap Üzümleri
Yazarı : John Steinbeck
Yayınevi : @iletisimyayin
Türü : Roman
Basım Yılı : 2025
Sayfa Sayısı : 540 Sayfa

Düşünceler : Fareler ve İnsanlar kitabını okuyup oldukça etkilendiğim yazarın bu baş yapıtını geçte olsa okumayı başardım. " Bugün ,yarın okurum " derken bir türlü alıp okuyamadığım eseri eşim @_withfeza_ alınca hem okumuş oldum hemde kütüphanemizde önemli bir eksiklikte tamamlanmış oldu.

İlk 1939 yılında yayınlanan eser yazarın Pulitzer ödülünü kazanmasını sağladı ayrıca 1962 'de kendisine verilen Nobel Edebiyat Ödülü'nün en önemli yapı taşlarından birisi oldu. Ayrıca 1940 yılında aynı adı taşıyan ve Henry Fonda 'nın baş rolünü oynadığı filmide çekildi

Kitap Joad Ailesi'nin hayatını anlatır. Yarıcılık ( çiftçilik ) yapan Joad ailesi teknoloji devriminin getirdiği makineleşme ayrıca 1929 yılında yaşnan Büyük Buhran sonucunda işsiz kalır. Zaten toprağı olmayan aile daha iyi bir yaşam uğruna California 'ya göç etme kararı eser.

Kitap binlerce kilometre süren bu yolculuğun ve sonrasında yaşananların hikâyesidir aslında. Toplumsal bunalımı ,sınıflar arrası eşitsizliği gerçekçi bir dille aktaran yazar bu özelliği ile Sabahattin Ali 'nin " Toplumcu Gerçekçi " akımına benzer.

Kitabın dili yer yer biraz argoya kaçar.Dönemine göre farklılık yaratan bu özelliği aslında eserin gerçekçiliği ile de bağlantılıdır. Gerek bu özelliği ,gerekse sosyal devletin eksikliğine göz kırpan eleştirel üslubuyla da zaman zaman sansüre dahi uğramıştır.

Dinsel temaların bolca kullanıldığı eserde aile olgusu etkili anne ,etkisız baba ekseninde kitap boyunca işlenmiş.

Zorluklar karşısında kimi aile bireyleri ölür ,kimileri kaçar . Kalanlar ise mücadele eder. Tıpkı hayat gibi ailedeki bazı bireylerin yükü daha fazladır.

Kitaptaki her karakter yerli yerindedir. Çocukların dahi bir misyonu bir mesajı vardır. Kişisel olarakta toplumsal olarakta anlamlar taşıyan eser aynı zamanda vahşi kapitalizminde vurucu bir eleştirisidir.

Yazacak ,konuşacak çok şey var ama yer darlığı nedeniyle pek çok düşüncemi yazamadım. En iyisi bu eşsiz eseri okuyun. Mutlaka okuyun. Mümkünse benim gibi geç kalmadan okuyun.

Gazap Üzümleri; 1930’lar Buhranının getirdiği ekonomik krizle birlikte topraklarından edilen Joad ailesinin uzun göç hikâyesini anlatıyor.
Tıpkı bir bebeğin dünyaya gelişi gibi uzun ve sancılı. Tıpkı ölü doğmuş bir bebeğin sessiz çığlığı gibi çaresiz.
Yine neden bu kadar geç kaldım, daha önce okumadım diye hayıflandığım bir kitap oldu.
Öncelikle şunu belirtmeliyim ki okuyucuyu yormayan akıcı bir dile ve güçlü betimlemelere sahip. Öyle ki beş yüz kırk sayfa boyu göç eden Joad ailesinin iş arayan bir ferdi, ha bozuldu ha bozulacak her an yolda bırakacak diye beklenen otomobilden bozma kamyonu, yağmurdan veya güneşten koruyan çadırı, kahvesini tatlandıran şekeri ya da lapasını kaynatan çalı çırpısı; ne olduğunuz fark etmeksizin ailenin ‘bir şeyi’ oluyorsunuz.
Yoksulluk, açlık, dışlanma, çaresizlik, haksızlık ve daha nice imkânsızlıkla baş etmeye çalışan ailede herkesin bir ismi var, “Ana” hariç. O sadece “Ana” olarak anılıyor. Doyuran, ısıtan, toparlayan, dağılmaya müsaade etmeyen, tüm bu zor şartların en ağır yükünü çeken olsa da şikayetlenmeyen.
Eksiliyor ama dağılmıyor Joad ailesi. Onları her defasında toparlayan “Ana” var. Sahi ana olmak bunu gerektiriyor değil mi?
Kitabın sonu ise kalbimi yaraladı. Çok ama çok tanıdık bir his yumru olarak boğazıma oturdu. Okuyun, mutlaka okuyun…