Avrupa, bugünkü aşamasına ve düzeyine feodaliteden, burjuva devrim­lerinden, sosyal ihtilallerden geçerek ulaştı. Asya'yı, Afrika'yı sömürerek, geri ülkelerin servetlerine el koyarak gelişti. Asya'­nın sarı, Afrika'nı kara derili insanları, hep bugünkü Batı uygar­lığı için çalıştılar. Belleri kılıçlı ispanyol denizcilerinden, başları hasır şapkalı kolonicilere kadar tüm sömürücüler için Doğu'­ nun yoksul halkının alın teri ve kanı, Avrupa bankalarında banknot oldu, büyük kentlerde gökdelen, hastahane, okul, konser salonu ...